Esparganèu
Butomus umbellatus
Butomaceae
Àutri noum : Joun-flouri, Carrelet.
Noms en français : Butome en ombelle, Jonc fleuri.
Descripcioun :L'esparganèu o joun-flouri trachis dins li relarg bagna d'aigo, coume li lono e li mueio. Fai un gros rizoumo que douno, pau à cha pau de gròssi coulounìo. Li fueio soun longo, en triangle, e larjo de 1 cm emé de bord proun coupant. Fai d'enflourejado en brout (oumbello) de flour roso emé 6 tepalo. Lou fru caup 6 fouliculo.
Usanço :La racino dóu joun-flouri se manjo un cop cuecho. Se n'en fasié de galeto en Bousnìo.
Port : Erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Butomus
Famiho : Butomaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado :
Vo
Jun à juliet
Liò : Aigo
- Lono
- Mueio
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Butomus umbellatus L., 1753
Regalisso
Glycyrrhiza glabra
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Regalisse, Recalisso, Regalìssi, Recalìssi, Argaricho.
Nom en français : Réglisse.
Descripcioun :Grando erbo glandulouso que pòu faire fin qu'à 1,5 m d'aut. Se recounèis à si fueio imparipenado. Li flour fan d'enflourejado en grapo blueio à vióuleto. I'a dès estamino. La dóusso se duerb tardié. Se derrabas la planto atroubarés li rizomo que van souto terro valènt à dire la regalisso.
Usanço :La regalisso èi couneigudo en counfisarié e peréu en farmacìo. N'avès bessai suça en bastoun. Ei vertuouso contro lou tussi, li mau d'estoumac, ajudo à digeri e à caga e proun enca. Fau saupre pamens que chanjo lou metaboulisme de l'aldousterono ço qu'adus trop de tensioun e un manco de poutassium.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Glycyrrhiza
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Roubino
- Jardin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Glycyrrhiza glabra L., 1753